‘आक्षेपार्ह पोस्ट’ अटकेच्या कक्षेत

0
741
सुप्रीम कोर्टाने माहिती तंत्रज्ञान कायद्याचे कलम ६६अ रद्दबातल ठरवले असले, तरी आक्षेपार्ह ऑनलाइन पोस्टबद्दल भारतीय दंडसंहितेच्या तरतुदींखाली अटक होऊ शकते.सोशल नेटवर्किंग साइटवर आक्षेपार्ह कमेंट टाकल्याच्या बऱ्याच प्रकरणांमध्ये पोलिसांनी आयटी कायद्याच्या ६६अ कलमाच्या जोडीलाच भारतीय दंडसंहितेच्या कलम १५३ आणि ५०५ अंतर्गतही गुन्हा नोंदवला होता. ‘भादंवि’ची ही अतिरिक्त कलमे लावल्यामुळेच आक्षेपार्ह पोस्टबद्दल व्यक्तींना अटक झाली होती.

‘भादंवि’च्या कलम १५३ आणि १५३अ अन्वये, दंगलीस चिथावणी देणारी, जातीय तणाव किंवा दोन समाजांमध्ये तेढ निर्माण करणारी विधाने लिखित वा बोली स्वरुपात केल्यास त्या व्यक्तीवर गुन्हा नोंदवण्याची तरतूद असून, त्यासाठी सहा महिने ते एक वर्षाची शिक्षा आणि दंड, अशी शिक्षा होऊ शकते. तर कलम ५०५ अन्वये, सुव्यवस्थेला धक्का लावण्यासाठी आपल्या विधानातून अफवा पसरवणाऱ्यास तीन वर्षांपर्यंतच्या दंडाची तरतूद आहे.
ऑनलाइन मीडियाही टप्प्यात

कलम ५००
अब्रुनुकसानी
एखाद्या व्यक्तीची नीतीमत्ता/बौद्धिक चारित्र्य याबाबत, जात किंवा व्यवसाय याबाबत मानहानी करणे
शिक्षाः कमाल दोन वर्षे किंवा/आणि अदखलपात्र, जामीनपात्र गुन्हा
उदा. एखाद्या डॉक्टरला भोंदू म्हणणारी पोस्टकलम ५०५
खोडसाळपणा
इतरांमध्ये भीती निर्माण करणारी विधाने/अफवा/अहवाल करणे/पसरवणे, प्रसिद्ध करणे. एखादा वर्ग/जात यांना दुसरा वर्ग/जात यांच्याविरोधात एखादा गुन्हा करण्यास चिथावणी देणे
शिक्षाः तीन वर्षांपर्यंत तुरुंगवास आणि दंड

कलम ५०६
धमकावणे
एखाद्या व्यक्तीच्या जिवाला/मालमत्तेला/प्रतिमेला धोका निर्माण करण्याची धमकी देणे शिक्षा ः दोन वर्षे तुरुंगवास आणि दंड, चारित्र्यहनासाठी (महिलांचे) सात वर्षे तुरुंगवास, दंड उदा. ः सोशल मीडियावर एखाद्या महिलेच्या चारित्र्याबाबत आरोप करणे

कलम ५०९
विनयभंग
शिक्षाः विनयभंग तसेच खासगीपणाचे उल्लंघन यासाठी एक वर्षापर्यंत तुरुंगवास आणि/किंवा दंड

कलम १२४अ
देशद्रोह
भारत सरकारबद्दल द्वेष वा अपमान दर्शवणारी विधाने किंवा चित्र पोस्ट करण्याबद्दल जन्मठेप.
उदा. ः व्यंगचित्रकार असीम त्रिवेदी यांच्यावर लावण्यात आलेले आरोप. (प्रत्यक्षात ते आरोप काढून टाकण्यासाठी त्याने हायकोर्टात धाव घेतली.)

कलम ५०७
आपली ओळख उघड न करता धमकावणे
शिक्षा ः दोन वर्षे तुरुंगवास
उदा. ः बनावट फेसबुक, ट्विटर किंवा ईमेल अकाउंटवरून धमकी देणे

(महाराष्ट्र टाइम्सवरून साभार)

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here